«Խալաթով» սկսված այս գործընթացը
Այս ամենում ամենահետաքրքիրն այն էր, որ պաշտոնական Մոսկվան ու պաշտոնական Երևանը լուռ են:
Այն, որ Ֆյուլեի հայաստանյան այցն ունենալու էր «այսպիսի» արձագանք, ոչ ոք չէր կասկածում: Եվ այնուհանդերձ, ինչո՞ւ այդ «չարաբաստիկ խալաթը» մեզ այսպես հունից հանեց: Մանավանդ որ դրանից առաջ եղել էր հոկտեմբերի 27: ՈՒ եթե հավատանք «պոլոնիումին» զոհ դարձած ՌԴ հատուկ ծառայությունների (դե, համարյա ռուս Սնոուդենի) սպա Լիտվինենկոյի ասածներին, ապա այն կազմակերպել էին ռուսական հատուկ ծառայությունները: Դրանից առաջ էլ ղարաբաղյան պատերազմում, իննսունականների սկզբին` Մարտակերտի ու Շահումյանի «տարհանումն» էր ադրբեջանցիների կողմից, սակայն ռուսական «կիրզվի սապոգի» օգնությամբ:
Բայց նույն իննսունականներին Ռուսաստանը շատ շուտ հասկացավ, որ եթե այդպես շարունակի, ապա Հարավային Կովկասում ինքը ոտնատեղ չի ունենա. ստիպված եղավ խաղալ Հայաստանի կողմից:
Ընդ որում, եթե շատ անկեղծ, ապա այսօր ոչ թե նախորդ դարասկզբի վիճակ է մեզանում (ինչի դասը կրկնվելու վտանգի մասին գոնե տողերիս հեղինակը շատ է զգուշացրել), այլ վերը նշված իննսունականների:
Ասել է, եթե այսօր Ռուսաստանը, որն արդեն մեկ միլիարդի զենք է վաճառել Ադրբեջանին, նոր լարվածության, պատերազմի դեպքում փորձի կանգնել Ադրբեջանի կողքին, ապա… մեր գործը կհեշտանա այնքան, որքան «հեշտացավ» «ծաղկավոր խալաթի» դեպքում:
ա) Արդեն տևական ժամանակ մեզանում փոփոխվող մենթալիտետը` ռուսական ներկայությանն առնչվող, յոթմղոնանոց քայլերով «աճ-մերժում» արձանագրեց: Այսպիսի ևս մի դեպք, և Հայաստանում շատերը կնախընտրեն «ոտքի կանգնել» ու գնալ մինչև վերջ, քան հանդուրժել ռուսական «սապոգի» այդ կարգի հարվածները ուղիղ իր սրտին ու ցավող տեղերին: Իսկ թե դրա արդյունքում ինչ կանի Ռուսաստանը, արդեն իր գործն է, որովհետև կինետիկ էներգիան այնքան է հասունացել, որ այն ճիշտ չտրանսֆորմացնելու դեպքում ոչ միայն մենք, այլև Ռուսաստանն է մեծ կորուստներ ունենալու, որովհետև նախորդ դարասկզբում տարածաշրջանում չէր ԱՄՆ-ը` յուր «Մեծ Մերձավոր Արևելք» մանրակրկիտ մշակված նախագծով:
բ) Մենք այլևս և մեկընդմիշտ լավ ենք հասկանում, որ Ռուսաստանը ոչ միայն առաջվանը չէ, այլև նրա «դաշնակիցներ» Թուրքիան ու Ադրբեջանը ոչ թե իր, այլ նույն ԱՄՆ-ի խաղընկերներն են, ու Ռուսաստանի միակ «հույսն» ու գործընկերը, անկախ ամեն ինչից, էլի մենք ենք:
Ընդ որում, «խալաթա-սապոգային» մտածողության արդյունքում էր նաև, որ Ռուսաստանն իրենից հեռացրեց Վրաստանը, ապա և կորցրեց այն, նոյեմբերին, ասոցացման համաձայնագրի վերջնական ստորագրմամբ, կկորցնի նաև ՈՒկրաինան: Նա մասամբ կորցրել է նաև Միջին Ասիան: Դրանից առաջ` բալթյան երկրները: Առաջին փուլում` Արևելյան Եվրոպայի երկրները` Լեհաստան, Բուլղարիա… Այդ բոլոր երկրները բոլոր առումներով այսօր ավելի լավ վիճակում են, քան Եվրասիա-մաքսային միության իրավասության տակ «գտնվողները»:
ՈՒ թե Ռուսաստանն իր «օրհնված» ոտքը երկար պահի Հայաստանի բկին, Հայաստանը կորցնելուն ևս կմնա «հինգ րոպե»` անկախ գազի թանկացումից, Ադրբեջանին միլիարդանոց զենք վաճառելուց, մեր դժբախտ հայրենակցին «ծաղկավոր խալաթ» հագցնելուց… Ընդ որում, արդեն կասկածներ կան, թե Գյումրիում տեղակայված 102-րդ «գունդը» ինչպես իրեն կպահի, եթե ռուսական մեկմիլիարդանոց «սմերչը» Ադրբեջանն ուղղի Հայաստանի վրա:
Բոլոր դեպքերում, մենք «ոսկե տարբերակ» ենք Ռուսաստանի համար այս խաղում ու տարածաշրջանում, և դա շատ լավ գիտակցում ենք։ Եվ մեր էմիգրանտների նկատմամբ «խալաթով» սկսված այս գործընթացը (հասկանալի է` ամեն ինչ տանելու է նրանց տարհանման գործընթացին) կյանքի կոչելուց առաջ Ռուսաստանը, թերևս, պետք է մի պահ մտածի:
Հարցնում եք` ինչի մասի՞ն։ Հենց թեկուզ այն մասին, որ մեր կորուստները բումերանգի նման հարվածելու են նաև իրեն:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Սյունիքը կենսական նշանակություն ունի ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ռուսաստանի և Իրանի համար
Իրանի նախագահի այցը Ադրբեջան օրերս մեծ դժգոհություն առաջացրեց Հայաստանում, մանավանդ որ, բարեկամ երկրի առաջնորդը Բաքվում սիրո խոսքեր հնչեցրեց մեր թշնամու մասին։Իրանի նախագահ Փեզեշքիանը կրկին շնորհավորեց Ադրբեջանին Արցախը գրավելու համար, ապա պայմանագրեր կնքեց տնտեսական, մշակութային և այլ ոլորտներում...
